1990 - 1996: Τέλος εποχής

Η πολυτάραχη διετία, που ξεκίνησε το 1989, έληξε με την τελική αναμέτρηση που έγινε στις 8 Απριλίου 1990. Το αποτέλεσμα έδωσε στη ΝΔ 46,19% και 150 έδρες, στο ΠΑΣΟΚ 38,62% και 123 έδρες, στον Συνασπισμό 10,28% και 19 έδρες, στους Οικολόγους 0,77% και μία έδρα, στη ΔΗΑΝΑ 0,67% και μία έδρα (του Θόδωρου Κατσίκη), στους μουσουλμάνους δύο έδρες και στους ανεξάρτητους των μονοεδρικών τέσσερις έδρες. Οι τελευταίοι προέρχονταν από συνεργασία ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμού στις μονοεδρικές περιφέρειες και μοιράστηκαν ανά δύο.

Ο Θόδωρος Κατσίκης έσπευσε να προσχωρήσει στη ΝΔ και ο χάρτης άλλαξε. Η ΝΔ έγινε κυβέρνηση και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πρωθυπουργός. Πρώτη του ενέργεια, με τη λήξη της θητείας του Χρήστου Σαρτζετάκη, ήταν να επανεκλέξει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή Πρόεδρο της Δημοκρατίας με περιορισμένες από την αναθεώρηση του 1985 αρμοδιότητες.

Τον Ιούνιο του 1991, ο Συνασπισμός διασπάστηκε με την αποχώρηση του ΚΚΕ. Στη Βουλή χωρίστηκαν σε επτά βουλευτές του ΚΚΕ και 14 του Συνασπισμού, που έμειναν ένδεκα έως τη λήξη της περιόδου εξαιτίας ανεξαρτητοποιήσεων.

Οι ενέργειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη έκαναν τους παλαιότερους να θυμηθούν τη ρήση του νεκρού από τον Φεβρουάριο του 1964 Σοφοκλή Βενιζέλου. Είχε πει: «Το πρόβλημα με τον Μητσοτάκη, αν γίνει πρωθυπουργός, δεν είναι ότι θα πουλήσει την Ακρόπολη, αλλά ότι θα την ξεπουλήσει για πενταροδεκάρες». Η Ακρόπολη δεν πουλήθηκε. Εκποιήθηκε όμως η ΑΓΕΤ, η μεγαλύτερη τσιμεντοβιομηχανία του κόσμου, και μπήκε στα σκαριά η παράδοση του ΟΤΕ σε ιδιώτες. Δεν υλοποιήθηκε.

Στα τέλη του 1992, ένας «σαραντάρης» της ΝΔ αμφισβήτησε ανοιχτά τον αρχηγό του κόμματος. Ηταν ο Αντώνης Σαμαράς, που αρχικά παραιτήθηκε από βουλευτής και στη συνέχεια, στις 30 Ιουνίου 1993 και σε ηλικία 43 χρόνων, ίδρυσε νέο κόμμα, την Πολιτική Ανοιξη. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1993, ακριβώς 18 χρόνια παρά δέκα μέρες αφότου ο Στέφανος Στεφανόπουλος ορκίστηκε πρωθυπουργός των αποστατών, ένας άλλος Στέφανος Στεφανόπουλος, ανιψιός του πρώτου και βουλευτής Ηλείας, ανεξαρτητοποιήθηκε από τη ΝΔ υπακούοντας στην έκκληση του Αντώνη Σαμαρά προς τους φιλικούς του βουλευτές να την ανατρέψουν.

Δύο μέρες αργότερα, στις 9 Σεπτεμβρίου 1993, ένας ακόμα βουλευτής της ΝΔ ανεξαρτητοποιήθηκε: ο Γιώργος Συμπιλίδης του Κιλκίς. Η κυβέρνηση της ΝΔ ανατράπηκε.

Αλλαγή φρουράς
Στις νέες εκλογές (10 Οκτωβρίου 1993), το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου πέτυχε άνετη νίκη με 46,9%, ενώ η ΝΔ έπεσε στο 39,3%. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παραιτήθηκε από αρχηγός του κόμματός του και στη θέση του εκλέχτηκε ο Μιλτιάδης Εβερτ. Η Πολιτική Ανοιξη (ΠΟΛΑΝ) αναδείχτηκε τρίτο κόμμα στη Βουλή (4,9%). Τέταρτο το ΚΚΕ (4,5%). Ο Συνασπισμός δεν μπόρεσε να πιάσει το απαιτούμενο 3% και να εκπροσωπηθεί. Οι οικολόγοι είχαν διαλυθεί από καιρό και η ΔΗΑΝΑ δεν μετείχε.

Ο αρχηγός της, Κωστής Στεφανόπουλος, έμελλε να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όταν έληξε η θητεία του Κ. Καραμανλή (άνοιξη του 1995) με τις ψήφους ΠΑΣΟΚ και ΠΟΛΑΝ και να επανεκλεγεί με πρωτοφανή πλειοψηφία 269 «ναι» (σύμπραξη ΠΑΣΟΚ-ΝΔ) στις 8 Φεβρουαρίου του 2000.

Ομως, οι εξελίξεις έτρεχαν. Στις 20 Νοεμβρίου 1995, ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου μπήκε στο νοσοκομείο με σοβαρά προβλήματα υγείας. Παραιτήθηκε παραμένοντας πρόεδρος του κινήματος. Στις 18 Ιανουαρίου 1996, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εξέλεξε νέο πρωθυπουργό, τον Κώστα Σημίτη.